Áherslur Framsóknar og svör við spurningum LÍS
-
Framsókn umturnaði námslánakerfinu eftir 30 ára bið með innleiðingu á nýju námslána- og styrkjakerfi árið 2020 þegar 30% af námslánum breyttust í styrki ef nám klárast á tilsettum tíma, styrkir voru veittir með hverju barni námsmanns í stað láns og námslán voru greidd út mánaðarlega í stað í lok annar eða með brúarlánum frá bönkum.
Framsókn vill halda áfram að bæta Menntasjóð námsmanna með sanngirni og jöfn tækifæri til náms að leiðarljósi.
Framsókn vill halda áfram að byggja upp styrkjakerfi námslána til að styðja betur við námsfólk, sérstaklega þau sem eru í viðkvæmri fjárhagsstöðu. Markmiðið er að gera háskólanám aðgengilegra og draga úr fjárhagslegum hindrunum þeirra sem vilja stunda nám.
Þegar Framsókn var með ráðuneyti háskólamála hækkaði Framsókn frítekjumarkið um 43% árið 2020. Við munum áfram leggja áherslu á að bæta kjör námsmanna og létta fjárhagslegar byrðar þeirra. Hækkun frítekjumarks námslána er hluti af þeirri stefnu til að gera námsmönnum kleift að vinna án þess að það hafi áhrif á námslán þeirra. Markmiðið er að stuðla að betri fjárhagsstöðu námsmanna á meðan á námi stendur. Jöfnunarstyrkir og framfærslulán þurfa að endurspegla uppihaldskostnað.
Framsókn telur mikilvægt að tryggja að námsfólk hafi aðgang að húsnæði á viðráðanlegu verði á meðan á námi stendur og styður uppbyggingu á stúdentahúsnæði. Viðbótarlán vegna húsnæðis er hluti af þeirri stefnu til að létta fjárhagslegum byrðum af námsmönnum sem þurfa að standa straum af húsnæðiskostnaði. Markmiðið er að tryggja að námsmenn geti einbeitt sér að námi sínu án þess að hafa of miklar áhyggjur af húsnæðiskostnaði.
Vaxtastýring námslána er mikilvægur þáttur í því að létta fjárhagslegar byrðar af námsmönnum eftir útskrift. Með því að hafa sanngjarna vexti á námslánum er hægt að tryggja að endurgreiðslur séu viðráðanlegar og að námsmenn geti einbeitt sér að því að koma sér fyrir á vinnumarkaði án þess að hafa of miklar áhyggjur af fjárhagslegum skuldbindingum.
Framsókn hefur lagt áherslu á að gera endurgreiðslu námslána sveigjanlegri. Sveigjanleiki lánaforma og endurgreiðslna var aukinn töluvert árið 2020, til dæmis var boðið upp val milli verðtryggðra og óverðtryggðra lána, og val um að tekjutengja afborganir eða greiða af þeim fastar afborganir. Þá skiptir máli að uppgreiðsluafsláttur sé hvetjandi fyrir þá lánþega sem kjósa að greiða upp lán sín.
-
Framsókn leggur áherslu á að efla háskólastarf og tryggja að háskólar á Íslandi uppfylli alþjóðleg gæðaviðmið. Aukin fjárveiting til háskólanna er mikilvæg til að styðja við kennslu, rannsóknir og þróun nýrra námsleiða. Með auknum fjárveitingum er hægt að bæta aðstöðu, laða að hæft starfsfólk og tryggja að nemendur fái góða menntun. Þetta stuðlar að því að háskólar geti betur þjónað samfélaginu og stuðlað að nýsköpun og þekkingaruppbyggingu. Hver króna sem veitt er í háskólana okkar skilar sér áttfalt til baka.
-
Framsókn leggur áherslu á að tryggja aðgengi að háskólamenntun fyrir öll, óháð aðstæðum. Hér eru nokkur atriði sem Framsókn hefur lagt áherslu á:
1. Foreldrar í námi: Stuðla að sveigjanlegu námi og fjarnámi til að auðvelda foreldrum að samræma nám og fjölskyldulíf. Árið 2020 voru barnalán lög af og í staðinn voru styrkir með hverju barni námsmanns innleiddir. Þá er mikilvægt að tryggja aðgengi að dagvistun og stuðningi fyrir foreldra í námi.
2. Nemendur með erlendan bakgrunn: Auka stuðning við nemendur með erlendan bakgrunn, meðal annars með því að efla íslenskukennslu og bjóða upp á sérsniðnar námsleiðir sem taka mið af þörfum þeirra.
3. Nemendur í námi erlendis: Einfalda ferli viðurkenningar á námi frá erlendum háskólum til að auðvelda þeim sem hafa stundað nám erlendis að nýta menntun sína hér á landi. Mikilvægt er að Menntasjóður námsmanna komi til móts við nema sem fara erlendis í nám.
4. Nemendur á landsbyggðinni: Efla fjarnám og sveigjanlegt nám til að gera háskólanám aðgengilegt fyrir þá sem búa utan höfuðborgarsvæðisins.
5. Nemendur með fötlun: Tryggja aðgengi að námi fyrir nemendur með fötlun með því að bæta aðstöðu og þjónustu, svo sem með aðgengilegum kennsluhúsnæðum og stuðningi við sértækar þarfir.
6. Jöfn tækifæri til náms: Framsókn vill auka sveigjanleika og stuðning í Menntasjóði námsmanna til að létta fjárhagslegar byrðar námsmanna. Framsókn kom á 30% niðurfellingu námslána við lok nám það er vegferð sem við viljum halda áfram.
-
Framsókn vill efla samkeppnishæfni íslenskra háskóla í alþjóðlegum samanburði. Hér eru nokkur atriði sem flokkurinn hefur lagt áherslu á til að laða að erlenda nemendur og skapa sterkt háskólasamfélag á Íslandi:
1. Alþjóðleg gæðaviðmið: Tryggja að háskólastarf uppfylli alþjóðleg gæðaviðmið, sem getur aukið traust og aðdráttarafl íslenskra háskóla á alþjóðavettvangi.
2. Fjölbreytt námsframboð: Auka fjölbreytni í námsframboði, þar á meðal með því að bjóða upp á nám á ensku og sérsniðnar námsleiðir sem höfða til erlendra nemenda.
3. Samstarf við erlenda háskóla: Efla samstarf við erlenda háskóla og rannsóknarstofnanir til að auka tækifæri til skiptináms og sameiginlegra verkefna.
4. Stuðningur við erlenda nemendur: Veita erlendum nemendum nauðsynlegan stuðning, svo sem í formi íslenskukennslu og aðstoðar við inngildingu.
5. Kynning og markaðssetning: Auka kynningu og markaðssetningu á íslenskum háskólum erlendis til að laða að fleiri erlenda nemendur.